Arz ve Talep Nedir?

Arz ve talep, dünya genelinde her tür mal ve hizmetin fiyatını belirleyen temel dinamiklerdir. Bu dinamikler, salı pazarında satılan fasulyeden, ABD borsasındaki hisse senetlerine kadar geniş bir yelpazede etkilidir. İster ev kiranız olsun, ister yeni aldığınız bir telefonun fiyatı, ürün ve hizmetlerin fiyatları temel olarak arz ve talep dengesiyle belirlenir.

Arz ve Talep Kavramları

Arz ve Talep Nedir?

Arz ve talep, finansal piyasalardaki varlıkların fiyatlarını belirler ve bu da doğrudan borsayı etkiler. Şimdi bu iki kavramı detaylı olarak inceleyelim.

Arz Nedir?

Hisse senedi piyasasında arz, hisse senedi fiyatlarının belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Arz, belirli bir ürün, mal veya hizmetin belirli bir adette sunulmasıdır. Örneğin, A ürününden 100 adet üretildiyse, bu ürünün arzı 100 adettir. Borsada arz, satışa sunulmuş hisse senetlerinin toplam adedi olarak tanımlanır. Arzı etkileyen faktörler arasında piyasa dinamikleri, ekonomik koşullar ve ekonomi politikalarındaki değişimler yer alır.

Talep Nedir?

Talep, belirli bir ürün veya hizmete duyulan satın alma isteğidir. Borsada talep, hisseleri satın almak isteyen yatırımcıların toplam hisse senedi miktarını ifade eder. Talep arttıkça, hisseleri satın almak isteyen potansiyel yatırımcıların sayısı artar. Talebi etkileyen faktörler arasında ekonomik veriler, faiz oranları ve şirketlerin finansal performansı bulunur.

Borsada Arz-Talep İlişkisi

Borsada arz ve talep, hisse fiyatlarının belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Borsaların amacı, alıcı (talep) ve satıcıları (arz) bir araya getirerek piyasa dengesini sağlamaktır. Bu denge noktasında hisse fiyatları oluşur.

Örneğin, borsada 100 adet B hissesi olduğunu varsayalım. Bu hissenin 50 adedine sahip bir hissedar, hisseyi 10 dolardan satıyorsa, bu fiyat seviyesinde B hissesinin arzı 10 adettir. Aynı fiyat seviyesinde 50 adet hisse almak isteyen bir yatırımcı varsa, alım-satım gerçekleşir ve hissenin anlık fiyatı 10 dolar olarak belirlenir. Pozitif bir haber sonrası daha fazla yatırımcı hisseyi almak isterse, fiyat 11 dolara yükselebilir. Hisselerin birden fazla fiyatı olamaz; o anki arz ve talep buluştuğunda fiyat belirlenir.

Arz ve Talep Değişimi

Talep, arza göre daha çabuk değişebilir ve finansal olaylardan daha çok etkilenir. Arzın ise artması veya azalması daha yavaş bir süreçtir. Örneğin, bir şirket hisse geri alımı yaparak arzı azaltabilir. Bu durumda talepte düşüş yaşanmazsa, piyasa bu stratejiyi olumlu karşılar.

Ters hisse bölünmesi ise arzı azaltmanın bir diğer yoludur. Örneğin, B şirketi 100 bin adet hissesini 10:1 oranında ters hisse bölünmesi yaparsa, 100 bin adet hisse 10 bin adede düşer. Ayrıca, listeden çıkartma ile şirket hisselerini tamamen borsadan çekebilir.

Arz ve Talep Grafiklerinin Önemi

Arz ve talep grafiklerinde talep, arzın üzerine çıkıyorsa bu, fiyatın yükselme ihtimalini gösterir. Tersine, arz talebin üzerine çıktığında fiyat düşme ihtimali vardır. Bu bilgiyi yatırım yaparken doğru okuyabilmek büyük önem taşır ve güncel verilerle desteklenmelidir.

Arz ve talep dinamikleri, borsa ve diğer finansal piyasalarda fiyatların belirlenmesinde temel rol oynar. Bu nedenle, yatırım kararları alırken bu kavramların doğru anlaşılması kritik öneme sahiptir.

Sizlerde finansal okuryazarlığınızı geliştirmek için, Türkiye de önde gelen finansal eğitim & danışmanlık şirketimizden borsa eğitimi alabilir, özel sistem ve stratejilerimiz ile kazananlar kulübüne katılabilirsiniz.